Galery

1

Εδώ και 11 ημέρες η παγκόσμια αεροπορία ψάχνει να βρει χωρίς αποτέλεσμα την απάντηση στο ερώτημα γύρω από την μυστηριώδη εξαφάνιση του Boeing 777 των Μαλαισιακών Αερογραμμών. Πολλές είναι οι ομοιότητες με το ατύχημα της Helios των Κυπριακών Αερογραμμών που συνετρίβη κοντά στην Αθήνα το 2005. Για το λόγο αυτό ζητήσαμε την ειδική γνώμη του κυβερνήτη Γιάνκο Στοΐμενοφ, πρώην αρχιπιλότου του Helios με τον οποίο μίλησε η ΜαρίαΣ. Τοπάλοβα.

- Κύριε Στοΐμενοφ, ποιες είναι οι διαφορές και οι ομοιότητες στις δύο περιπτώσεις – του Boeing 777 των Μαλαισιακών Αερογραμμών που εξαφανίστηκε πριν από 11 μέρες και του ατυχήματος του Boeing της κυπριακής εταιρείας Helios που συνετρίβη το 2005 κοντά στην Αθήνα;

- Η υπόθεση αυτή είναι πολύ ενδιαφέρουσα. Έχει πολλά κοινά στοιχεία με την μοιραία πτήση 522 της Helios. Και στις δύο περιπτώσεις χάθηκε η επαφή με το πλήρωμα του αεροσκάφους, και εδώ επίσης είναι δυνατή η απώλεια ελέγχου πάνω στο αεροσκάφος εκ μέρους του πληρώματος για κάποιο λόγο. Αν το συγκρίνουμε με το ατύχημα του αεροσκάφους της κυπριακής  Helios, η διαφορά είναι ότι τώρα το αεροσκάφος άλλαξε πορεία. Η διαδρομή του αεροσκάφους υπάρχει στον υπολογιστή του και κανονικά το αεροπλάνο πρέπει να την ακολουθεί ακόμη κι αν το πλήρωμα για κάποιο λόγο χάσει τον έλεγχο. Αν συμφωνήσουμε ότι στο αεροσκάφος συνέβη κάτι με αποτέλεσμα το πλήρωμα να χάσει τον έλεγχο, το αεροπλάνο θα έπρεπε να ακολουθήσει την πορεία του και η πτήση να ολοκληρωθεί με τον τρόπο με τον οποίο ολοκληρώθηκε η πτήση της Helios, όταν τελείωσαν τα καύσιμα και οι κινητήρες σταμάτησαν τη λειτουργία τους. Στην περίπτωση του Boeing 777 όμως υπήρξε αλλαγή της πορείας και αυτή είναι μια πολύ σημαντική διαφορά. Κάτι τέτοιο δεν μπορεί να συμβεί χωρίς εξωτερική παρέμβαση. Η απόκλιση μπορεί να γίνει αν η πορεία του αεροσκάφους επαναπρογραμματίστηκε μέσω υπολογιστή ή αν δόθηκαν άμεσες εντολές στον αυτοπιλότο, ή απλώς αν κάποιος έλεισε τον αυτόματο πιλότο του αεροσκάφους και πέρασε σε χειροκίνητη διαχείριση. Όλα αυτά όμως απαιτούν ανθρώπινη παρέμβαση και μάλιστα υψηλής ικανότητας σχετικά με αυτού του τύπου αεροσκάφους. Προφανώς θα μπορούσε να είναι αποτέλεσμα μόνο μιας σκόπιμης ενέργειας. Όμως δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι οι πιλότοι έχουν κάνει κάτι τέτοιο σε συνθήκες έκτακτης ανάγκης. Δεν υπήρξε σήμα κινδύνου, ούτε κάποιος κωδικός στον πομποδέκτη ο οποίος πραγματοποιεί την σύνδεση με τη γη, προκειμένου να δείξει ότι το συγκεκριμένο αεροσκάφος έχει πάθε κάτι ή έχει γίνει αντικείμενο τρομοκρατικής πράξης. Διότι στις τρεις αυτές περιπτώσεις υπάρχουν και τρεις διαφορετικοί κωδικοί που οι πιλότοι μπορούν να χρησιμοποιήσουν. Όπως και στην περίπτωση της Helios υπάρχει απώλεια επαφής με το πλήρωμα. Στην ουσία εμείς δεν ξέρουμε μέχρι στιγμής τι ακριβώς έχει συμβεί στο αεροσκάφος της Helios, διότι δεν υπάρχουν στοιχεία, ενώ η έρευνα ολοκληρώθηκε με εικασίες. Και με το Boeing 777 των Μαλαισιακών Αερογραμμών όλα όσα έχουν ειπωθεί μέχρι στιγμής είναι μόνο εικασίες. Όπως και στην περίπτωση της Helios, το ατύχημα πολιτικοποιείται, αφού το σχολιάζουν κυρίως πολιτικοί και όχι εμπειρογνώμονες. Και εδώ αμέσως το ατύχημα σχετίζεται με το πλήρωμα και επίτηδες το επίκεντρο μεταφέρεται σε στοιχεία που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως πλατφόρμα μεταφοράς της ευθύνης στον ανθρώπινο παράγοντα, που σε παρόμοιες περιπτώσεις είναι πολύ βολικό.

- Πράγματι η έρευνα επικεντρώνεται αυτή τη στιγμή στους δύο πιλότους. Από όσα είναι μέχρι στιγμής γνωστά γι’ αυτούς υπάρχει κάτι παράξενο που σας κάνει εντύπωση;

- Δεν γνωρίζω σε λεπτομέρειες την ιστορία τους, αλλά δίνεται μεγάλη έμφαση στο γεγονός ότι κάποια στιγμή οι δύο τους δεν ήθελαν να πετούν μαζί. Τέτοια ήταν και μια από τις κατηγορίες στην περίπτωση της Helios, αν και δεν υπήρχαν αποδεικτικά στοιχεία για τον ισχυρισμό αυτό. Δεν ξέρω αν και στην παρούσα περίπτωση υπάρχουν κάτι αποδεικτικά στοιχεία. Σε μια μεγάλη εταιρεία όπου υπάρχουν εκατοντάδες πιλότοι, δεν αναμένεται όλοι να έχουν παρόμοιους χαρακτήρες. Μιλάμε όμως για επαγγελματίες για τους οποίους η διαφορά των χαρακτήρων δεν αποτελεί πρόβλημα και δεν τους εμποδίζει να διαχειρίζονται τόσο πολύπλοκα μηχανήματα με ασφάλεια. Και στην διακυβέρνηση μιας χώρας υπάρχουν άνθρωποι που δεν αντέχουν κάποιους άλλους, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι το κράτος βαδίζει προς την καταστροφή. Είναι πολύ βιαστικά συμπεράσματα. Φυσικά αν πρέπει να πετάς με κάποιον 15 ώρες στον θάλαμο διακυβέρνησης, θα προτιμούσες να είναι κάποιος με τον οποίο θα έχετε τι να πειτε και εκτός των επαγγελματικών σας υποχρεώσεων. Επίσης είναι απόλυτα φυσικό ένας πιλότος στο σπίτι να έχει ένα Flight Simulator – εγώ επίσης έχω και μ’ αρέσει κάπου κάπου να παίζω μ’ αυτό.

- Είναι δυνατό ένα τόσο μεγάλο αεροσκάφος, όπως το Boeing 777 να προσγειωθεί επιτυχώς σε κάποιο αεροδρόμιο – πολιτικό ή στρατιωτικό, και αυτό να παραμείνει μυστικό εδώ και 11 ημέρες;

- Κατηγορηματικά όχι. Αυτό είναι εντελώς αδύνατο. Σε οποιοδήποτε αεροδρόμιο και να προσγειωθεί το αεροσκάφος, η προσγείωσή του δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη και να μην καταγραφεί από τις αρχές του αεροδρομίου και τις επίγειες υπηρεσίες. Ακόμη κι αν προσγειωθεί εκτός αεροδρομίου, κάποιος θα το δει. Αν συντριβεί κάπου, θα μείνουν τουλάχιστον τα συντρίμμια. Το μόνο μέρος όπου ένα αεροσκάφος μπορεί να εξαφανιστεί εντελώς είναι αν βυθιστεί στη θάλασσα, ή σε κάποια άλλη υδάτινη επιφάνεια. Οι ισχυρισμοί ότι θα μείνει κάτι να πλέει πάνω στην επιφάνεια, δεν είναι εντελώς ακριβείς. Αν το αεροσκάφος προσθαλασσωθεί σωστά, μπορεί να βυθιστεί ολόκληρο και να μην μείνει τίποτα. Βέβαια, εδώ έρχεται το ερώτημα γιατί οι επιβάτες δεν βγήκαν από το αεροσκάφος με τα σωσίβια και τις λέμβους, όπως συνέβη με το αεροσκάφος που έπεσε στον ποταμό Χάντσον – να βγουν από τις εξόδους κινδύνου και να προσπαθήσουν να σωθούν. Αν το εν λόγω αεροπλάνο βυθίστηκε ολόκληρο, υπάρχουν δύο δυνατότητες – για τους επιβάτες ήταν αδύνατο να βγουν, ή δεν ήταν σε θέση να βγουν. Και μπορεί να μην ήταν σε θέση να βγουν μόνο αν, και εδώ πάλι έχουμε μια ομοιότητα με το αεροσκάφος της Helios, αν δηλαδή στο αεροσκάφος υπήρχε αποσυμπίεση για παραπάνω από 15-20 λεπτά. Το οξυγόνο έκτακτης ανάγκης για τους επιβάτες στα περισσότερα αεροσκάφη αυτού του τύπου αρκεί για περίπου 12 λεπτά, και μετά οι επιβαίνοντες θα χάσουν τις αισθήσεις του. Αν πετούσαν για 4-5 ώρες, ακόμη και με τις πρόσθετες φιάλες οξυγόνου, κανείς δε θα μπορούσε να επιβιώσει. Αν το αεροσκάφος προσθαλασσωθεί επιτυχώς και ολόκληρο, θα βυθιστεί χωρίς να αφήσει το παραμικρό ίχνος στην επιφάνεια. Αν παραβιαστεί η ακεραιότητά του, κάτι μπορεί να βγει στην επιφάνεια και να εντοπιστεί. Αν δεν παραβιαστεί όμως, δε θα βγει τίποτα στην επιφάνεια και ολόκληρο το αεροσκάφος θα βυθιστεί. Και όσο κι αν το ψάξουν, τίποτα δε θα βρουν.

- Αυτή είναι η εξήγησή σας για την μυστηριώδη εξαφάνιση της πτήσης MH370;

- Αν αποκλείσουμε την παρέμβαση εξωγήινης δύναμης, αυτή είναι η μόνη εκδοχή η οποία μπορεί να εξηγήσει με τα μέσα της λογικής και της φυσικής το πώς τον 21^ο αιώνα ένα τόσο μεγάλο αεροσκάφος μπορεί να χαθεί. Όλα τα υπόλοιπα είναι εικασίες. Υπάρχουν και πολλά ερωτήματα που προς το παρόν παραμένουν αναπάντητα. Ένα τέτοιο ερώτημα είναι γιατί οι κατασκευάστριες εταιρείες του αεροσκάφους και των κινητήρων του – Boeing και Rolls-Royce – σιωπούν. Κάθε μοντέρνο αεροσκάφος αυτού του τύπου έχει εφοδιαστεί με συστήματα που αυτόματα μεταδίδουν στη γη στοιχεία για την λειτουργία των συστημάτων του αεροσκάφους και των κινητήρων του. Μετά από τα στοιχεία αυτά μπορεί να γίνει μια ανάλυση για το τι συνέβη με το αεροσκάφος ενώ πετούσε. Αν ανέβαινε ή κατέβαινε, τι ελιγμούς έκανε. Οι πληροφορίες αυτές είναι εξαιρετικά σημαντικές, όμως κανείς δεν λέει τίποτε γι’ αυτές. Ακόμη και όσοι έχουν τις πληροφορίες αυτές στη διάθεσή τους, δεν θέλουν να τις αποκαλύψουν. Ενώ ακριβώς εκεί πρέπει να στραφεί η προσοχή.

- Ποια είναι η εξήγησή σας; Γιατί κανείς δεν επιμένει οι ερευνητές, των οποίων συνεργάτες είναι η Boeingκαι η Rolls-Royce, να δώσουν αυτές τις τόσο σημαντικές πληροφορίες; Δε σας φαίνεται παράξενο το γεγονός ότι το ενδεχόμενο τεχνικής βλάβης αποκλείστηκε σε ένα πολύ πρώιμο στάδιο;

- Το ενδεχόμενο αυτό και αποκλείστηκε, και όχι ακριβώς. Αν μια έρευνα διεξάγεται σύμφωνα με τους κανόνες, ο αποκλεισμός του ενδεχομένου τεχνικής βλάβης μπορεί να γίνει μόνο όταν βρεθεί το αεροσκάφος και εξεταστούν όλα τα μέρη και στοιχεία του σκελετού του, καθώς και όλες οι πληροφορίες στο μαύρο κουτί. Πολύ πρόσφατα υπήρξε μια οδηγία για την αξιοπλοΐα του Boeing 777, επειδή εντοπίσθηκαν ρωγμές γύρω από τα σημεία τοποθέτησης των κεραιών. Από την Boeing όπως πάντα είναι πολύ προσεκτικοί, για να μην στραφεί προς το μέρος τους η αιτιότητα του ατυχήματος. Όπως γνωρίζετε κι εσείς, στην περίπτωσή μας με την Helios σημαντικά στοιχεία που στάλθηκαν σε εργαστήριο για ανάλυση, εξαφανίστηκαν, και εμείς δεν ξέρουμε πού είναι, και μάλιστα ήταν εξαιρετικής σημασίας για το πόρισμα των εμπειρογνωμόνων. Γυρίζοντας προς την ομοιότητα με την πτήση της Helios, μπορούμε με σιγουριά να πούμε ότι η αποσυμπίεση μπορεί να βγάλει ένα αεροσκάφος εκτός λειτουργίας μερικώς ή ολικώς. Σε περίπτωση αποσυμπίεσης το πλήρωμα πρέπει να ακολουθήσει ορισμένες διαδικασίες, οι οποίες ανάλογα με την περιοχή διαχείρισης, απαιτούν και ορισμένες αποκλίσεις από την πορεία. Είναι κανονικό να γίνει απόκλιση 45 ή 90 μοιρών από την αρχική πορεία. Ο ελιγμός αυτός έχει στόχο την αποφυγή σύγκρουσης με άλλα αεροσκάφη. Αν υποθέσουμε όμως ότι ο λόγος για την αλλαγή της πορείας της πτήσης НМ370 ήταν αποσυμπίεση, παραμένει ανεξήγητο το γιατί οι πιλότοι δεν έστειλαν σήμα κινδύνου. Πρέπει να ληφθεί υπόψη και το γεγονός ότι αν μια αποσυμπίεση επέλθει για λόγους σχεδιασμού ή κατασκευής, όπως για παράδειγμα ρωγμές στο προστατευτικό περίβλημα του αεροσκάφους, τότε μπορεί να βγάλει εκτός λειτουργίας ολόκληρα συστήματα, που με τη σειρά του θα μπορούσε να εξηγήσει την έλλειψη επαφής, αν διακοπεί η σύνδεση μεταξύ των αντίστοιχων κεραιών και πομποδεκτών.

- Σε μια συνέντευξη για το GRReporterο διευθυντής της Επιτροπής Διερεύνησης Ατυχημάτων και Ασφάλειας Πτήσεων δήλωσε ότι για την Επιτροπή η υπόθεση με το ατύχημα της Helios έχει κλείσει. Για σας η υπόθεση αυτή επίσης έχει κλείσει;

- Κατηγορηματικά όχι. Σύμβουλοι της Επιτροπής την κάλεσαν να πραγματοποιήσει δεύτερη έρευνα σχετικά με την υπόθεση. Ακόμη και σήμερα υπάρχουν αρκετά σοβαροί φόβοι για την ασφάλεια αυτών των αεροσκαφών, πρόσφατα μάλιστα υπήρχε πρόβλημα με παρόμοιο τύπου Boeing στην Αυστραλία. Πολλές ευρωπαϊκές επαγγελματικές οργανώσεις έστειλαν συστάσεις στην ελληνική Επιτροπή Διερεύνησης Ατυχημάτων και Ασφάλειας Πτήσεων να διεξαχθεί καινούργια έρευνα. Εγώ προσωπικά έστειλα μια αίτηση στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο στο Στρασβούργο για την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μου στη διάρκεια της δίκης στην Αθήνα. Όπως ξέρετε, η μετάφραση, η απόκρυψη αποδεικτικών στοιχείων, η τεράστια δυσαναλογία του χρόνου που είχε δοθεί στη διάθεση της υπεράσπισης και της εισαγγελίας, η απόλυτη ανοχή προς την εισαγγελία και η πίεση που ασκήθηκε πάνω μου και πάνω στην υπεράσπιση στη διάρκεια της διαδικασίας, η απόλυτη μεροληψία του δικαστηρίου. Επομένως η υπόθεση αυτή κατηγορηματικά δεν έχει κλείσει. Ολοκληρώνοντας θα ήθελα να πω ότι παρ’ όλο που οι περιστάσεις γύρω από το Boeing 777 των Μαλαισιακών Αερογραμμών και το κυπριακό Helios 522 είναι διαφορετικές, το σχήμα μετά από το ατύχημα φαίνεται να είναι το ίδιο. Η υπόθεση πρώτα πολιτικοποιείται, την σχολιάζουν κυρίως πολιτικοί και όχι εμπιρογνώμονες, ενώ στην επόμενη φάση πιθανότατα θα ποινικοποιηθεί. Εντωμεταξύ τα πορίσματα διαμορφώνονται στη σκιά των πολιτικών και των εταιρικών συμφερόντων.