Galery

1

Πολίνα Σπαρτιάνοβα

Ο πατήρ Αντόν είναι ένας από τους νεότερους ιερείς στον Ορθόδοξο Καθεδρικό ναό του Αλεξάνδαρ Νιέβσκι αλλά δε δυσκολεύεται να τελεί την απογευματινή λειτουργία στο μεγαλύτερο βουλγαρικό ναό. Για τον ίδιο ο ναός είναι μια αντανάκλαση του Τρίτου βουλγαρικού κράτους και λέει: «Αυτό δεν είναι μόνο ένα κτήριο, αλλά μεγαλείο και οι Βούλγαροι πρέπει να αποδείξουν ότι το αξίζουν».    

Στην ουσία   ο καθεδρικός ναός είναι ο κατάδικος της νεότερης βουλγαρικής ιστορίας διότι η ύπαρξή του αντανακλά την άνοδο και την πτώση της Βουλγαρίας τον περασμένο αιώνα.

Αμέσως μετά την απελευθέρωση της Βουλγαρίας από την οθωμανική κυριαρχία το 1878, εμφανίστηκε η ιδέα για την κατασκευή ενός ναού στο όνομα του Αγίου Αλεξάνδαρ Νιέφσκι, ο οποίος είναι ο προστάτης άγιος του απελευθερωτή του βουλγαρικού λαού – του βασιλιά Αλεξάνδρου Β. Ο ναός ανεγέρθηκε στη μνήμη των πάνω από 200.000 στρατιώτες οι οποίοι έδωσαν τη ζωή τους για την ελευθερία της Βουλγαρίας και έχει οριστεί ως μνημείο της βουλγαρικής απελευθέρωσης. Αρχικά ο καθεδρικός ναός έπρεπε να κατασκευαστεί στο Βέλικο Τάρνοβο, την πρωτεύουσα του Δεύτερου Βουλγαρικού Κράτους, αλλά όταν η Σόφια κηρύχθηκε νέα πρωτεύουσα της Βουλγαρίας το 1879, ο πρίγκιπας Αλέξανδαρ επέμεινε το μνημείο να ανεγερθεί εκεί. Ο θεμέλιος λίθος τέθηκε το 1882 πάνω από το τμήμα της νεκρόπολης της αρχαίας πόλης Σέρντικα. Στη βάση του τέθηκε ένα μεταλλικό κουτί με τα ονόματα των μελών της κυβέρνησης, καθώς και τους λόγους για την κατασκευή του.

Το πρώτο σχέδιο για την κατασκευή του ναού άνηκε στον αρχιτέκτονα Μπογκομόλοφ, ο οποίος σχεδίασε την ανέγερση ενός πολύ μικρότερου ναού τυπικού ρωσικού ρυθμού. Η υλοποίηση του σχεδίου, ωστόσο καθυστέρησε πάρα πολύ, και όταν άρχισε το 1903, ο Ρώσος αρχιτέκτονας Αλεξάνδαρ Πομεράντσεφ δημιούργησε ένα καινούργιο σχέδιο. Αυτός συμπεριέλαβε στο σχέδιο στοιχεία στο πνεύμα και τον χαρακτήρα της βουλγαρικής και της βυζαντινής αρχιτεκτονικής. Ο Πομεράντσεφ είχε την υποστήριξη του πρίγκιπα Φερδινάντ και του είχε ανατεθεί το καθήκον να οικοδομήσει ένα μεγάλο «βασιλικό καθεδρικό ναό», αν και δεν είχε ακόμη χορηγηθεί το βασιλικό τίτλο. Πέντε χρόνια αργότερα, με την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Βουλγαρίας ο Φέρντιναντ Σαξ–Κόμπουργκ-Γκότα κηρύχτηκε «Βασιλιάς των Βουλγάρων».

Το 1912 η εκκλησία ολοκληρώθηκε, αλλά λόγω των βαλκανικών πολέμων τα εγκαίνια της ακυρώθηκαν. Κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, όταν η Ρωσία ως μέλος των συμμαχικών δυνάμεων βομβάρδισε την βουλγαρική πόλη Βάρνα το 1916, ο ναός μετονομάστηκε στο όνομα των Αγίων  Κυρίλλου και Μεθοδίου. Αλλά όταν ο καθεδρικός ναός εγκαινιάστηκε το 1924 πήρε πάλι το όνομα του Αγίου Αλεξάνδαρ Νιέφσκι. 

Ο ναός έχει έκταση 2.600 τετραγωνικών μέτρων και οι διαστάσεις του είναι 70 επί 55 μέτρα. Κατά τη διάρκεια της λειτουργίας μπορεί να χωρέσει περίπου 5.000 άτομα. Η διακόσμηση των όψεων και του εσωτερικού θυμίζει μορφές διακόσμηση της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη και την ρωμαϊκή παράδοση. Το καμπαναριό είναι ύψους 52 μέτρων και έχει 12 καμπάνες, οι οποίες παρασκευάστηκαν στη Μόσχα. Η μεγαλύτερη καμπάνα ζυγίζει 12 τόνους, και η μικρότερη - 10 κιλά, ενώ τα κουδούνια τους ακούγονται σε απόσταση 15 χιλιομέτρων.  

Ο «βασιλικός ναός» του Φέρντιναντ έχει δύο θρόνους: μικρό θρόνο δεσπότη, ο οποίος προορίζεται για τον πατριάρχη, και μεγάλο βασιλικό θρόνο, ο  οποίος προορίζεται για τον βασιλιά, τη βασίλισσα και το διάδοχο του θρόνου. Αλλά τελικά ο βασιλιάς δεν κάθισε στον θρόνο. Μετά το τέλος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου ο βασιλιάς Φέρντιναντ παραιτήθηκε υπέρ του γιου του Μπορίς, και ο διάδοχος δεν τηρούσε τις μοναρχικές παραδόσεις. Κατά τη διάρκεια του κομμουνιστικού καθεστώτος ο βασιλικός θρόνος ήταν κρυμμένος στο βωμό του ναού.

Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, όταν η Σόφια βομβαρδίστηκε από τη αντιφασιστική συμμαχία, αρκετές βόμβες έπεσαν στο βόρειο τμήμα του ναού, αλλά ο ναός υπέστη σχετικά μικρότερες ζημιές σε σύγκριση με τις υπόλοιπες περιοχές της πρωτεύουσας. Πριν από την έναρξη των βομβαρδισμών τα εικονίδια του ναού μεταφέρθηκαν στο μοναστήρι της Ρίλας. Μετά τον πόλεμο και την εγκαθίδρυση του κομμουνιστικού καθεστώτος στη Βουλγαρία η αποκατάσταση του ναού παρέμεινε σε δεύτερο πλάνο. Σε μια επίσκεψη στη Σόφια του στρατηγού Βοροσίλοφ στις αρχές της δεκαετίας του 50, ο ίδιος εξέφρασε την έκπληξή του πως αυτό το «μνημείο της σοβιετικής κουλτούρας» δεν έχει ακόμη ανακτηθεί από τους βομβαρδισμούς και στη συνέχεια η κυβέρνηση εξασφάλισε χρήματα για την αποκατάστασή του.