The Best of GRReporter
flag_bg flag_gr flag_gb

Δυστυχώς αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει ιδέα η οποία θα μπορούσε να ενώσει τους Ευρωπαίους

14 Απρίλιος 2014 / 08:04:34  GRReporter
3175 αναγνώσεις

Ο Ανδρέι Βλάντοφ είναι δημοσιογράφος του BBC. Αρχικά υπήρξε αναπληρωτής αρχισυντάκτης του Βουλγαρικού τμήματός του, ενώ από το 2007 εργάζεται στα αγγλικά γραφεία της εταιρείας. Η δημοσιογραφική καριέρα του ξεκίνησε στη Εθνική Ραδιοφωνία της Βουλγαρίας όπου παρουσίαζε τις πρωινές ειδήσεις του προγράμματος Horizont. Από το 1992 ζει στη Μεγάλη Βρετανία.

Έχει τελειώσει «Διεθνείς σχέσεις» στο Πανεπιστήμιο Εθνικής και Παγκόσμιας Οικονομίας. Είναι παρουσιαστής και μιας εκπομπής για εναλλακτική μουσική στο βουλγαρικό ραδιοφωνικό σταθμό Tangra Mega Rock. Με τον Ανδρέι Βλάντοφ μίλησε η Μαρία Σ. Τοπάλοβα.

Τον Μάιο θα διεξαχθούν οι εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, οι πρώτες μετά από το ξέσπασμα της κρίσης η οποία ξεκίνησε ως οικονομική, αλλά απεδείχθη κρίση αξιών στην ΕΕ. Τι περιμένετε από τις εκλογές αυτές;

Όχι μόνο η οικονομική κρίση, αλλά και η αύξηση των προσφύγων από προβληματικές περιοχές όπως τη Συρία, έκαναν τα εθνικιστικά και τα αντιμεταναστευτικά κόμματα στην Ευρώπη πολύ πιο δημοφιλή. Τον Μάιο τα κόμματα αυτά πιθανότατα θα λάβουν πολύ περισσότερες έδρες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Παρ’ όλο που οι εθνικιστές μάλλον δε θα είναι η κυριαρχούσα πολιτική δύναμη, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η επιρροή τους θα είναι πολύ πιο αισθητή. Τα μεγάλα κόμματα στην Ευρώπη, άσχετα αν είναι κυβερνώντα ή της αντιπολίτευσης, και τώρα αναγκάζονται να συμμορφώνονται με τους εθνικιστές. Οι φόβοι ότι χάνουν ψηφοφόρους οι οποίοι υποστηρίζουν πλέον αντιευρωπαϊκούς σχηματισμούς, όπως για παράδειγμα το Κόμμα Ανεξαρτησίας Ηνωμένου Βασιλείου (UKIP), τους αναγκάζει να σκληραίνουν τις θέσεις τους όσον αφορά τα θέματα της μετανάστευσης και της πρόσβασης σε κοινωνικές παροχές. Αν το καινούργιο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο γίνει περισσότερο «εθνικιστικό» παρά «πανευρωπαϊκό», αυτό μπορεί να σταματήσει την περαιτέρω διεύρυνση της ΕΕ και να ενισχύσει τις φυγόκεντρες τάσεις στην Ένωση.

Συνήθως η προσέλευση στις κάλπες στις ευρωεκλογές είναι χαμηλή. Περιμένετε να είναι τέτοια και φέτος; Υπάρχει ακόμη κάποια πιθανότητα για τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, συμπεριλαμβανομένου και του Κοινοβουλίου, να κερδίσουν και πάλι την εμπιστοσύνη των πολιτών;

Η αγανάκτηση από τα οικονομικά μέτρα αντιμετώπισης της κρίσης και από τη διαφθορά των κυβερνώντων σε χώρες όπως τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και την Ελλάδα, μπορεί να κάνουν περισσότερους πολίτες να ψηφίσουν τον Μάιο. Δεν περιμένω όμως μεγάλη αύξηση της προσέλευσης στις κάλπες στην Ευρώπη γενικά. Όσον αφορά την εμπιστοσύνη στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, παραδοσιακά πάντα ήταν χαμηλή στη Δυτική Ευρώπη, κατά τη γνώμη μου όμως παραμένει υψηλή στις καινούργιες χώρες-μέλη. Σε χώρες όπως η Βουλγαρία όπου η διαφθορά είναι μέρος της καθημερινής ζωής των πολιτών, το δικαστικό σύστημα δεν λειτουργεί καλά και τα ΜΜΕ ελέγχονται σε μεγάλο βαθμό, οι Βρυξέλλες αντιμετωπίζονται ως ο μοναδικός διορθωτικός, η μοναδική δύναμη που θα μπορούσε να φοβίσει και να βάλει σε τάξη εκείνους που αναλαμβάνοντας την εξουσία νομίζουν ότι βρίσκονται πάνω από τους νόμους.

Η Μεγάλη Βρετανία είναι μια χώρα γνωστή για τον ευρωσκεπτικισμό της. Εξακολουθεί ο σκεπτικισμός αυτός να κυριαρχεί στις πολιτικές συζητήσεις στη χώρα; Ποιες είναι οι διαθέσεις στην κοινωνία;

Η κρίση στην ευρωζώνη αναμφίβολα ενίσχυσε τις θέσεις των ευρωσκεπτικιστών, τόσο στο κυβερνών Συντηρητικό Κόμμα, όσο και στη βρετανική κοινωνία γενικά. Λόγω του ισχυρού ευρωσκεπτικισμού και των αντιμεταναστευτικών διαθέσεων στη Μεγάλη Βρετανία ο πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον τώρα επιμένει η ΕΕ να περιορίσει θεμελιώδεις αρχές της όπως η ελεύθερη κίνηση ανθρώπων. Τον Δεκέμβριο του 2011 ο Κάμερον άσκησε βέτο και σε μια συμφωνία μεταξύ των κρατών-μελών με την οποία προσπάθησαν να αντιμετωπίσουν την κρίση με καινούργιους κανόνες για τους εθνικούς προϋπολογισμούς.

Από το Συντηρητικό Κόμμα υπόσχονται και δημοψήφισμα για την έξοδο από την ΕΕ, αν έρθουν και πάλι στην εξουσία το 2015. Σύμφωνα με ορισμένες δημοσκοπήσεις, το αντιευρωπαϊκό κόμμα UKIP είναι η τρίτη πολιτική δύναμη στη χώρα. Παρ’ όλα αυτά ο ευρωσκεπτικισμός συναντάει ισχυρή αντίσταση τόσο από το Εργατικό Κόμμα της αντιπολίτευσης (που σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις είναι πρώτο κόμμα), όσο και από τους εταίρους του κυβερνητικού συνασπισμού – το φιλευρωπαϊκό Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα. Μια δημοσκόπηση τον Μάρτιο έδειξε ότι οι Βρετανοί που υποστηρίζουν την ΕΕ, αν και με λίγο είναι περισσότεροι από εκείνους που είναι κατά της Ένωσης. Το 41% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι θα ήθελαν το Ηνωμένο Βασίλειο να παραμείνει μέλος της ΕΕ, ενώ το 39% είπαν ότι θέλουν η χώρα τους να φύγει από την Ένωση.

Στην Ελλάδα μια από τις επιπτώσεις της κρίσης είναι η πολιτική πόλωση, κατά την οποία ένα ακραίο αριστερό κόμμα όπως ο ΣΥΡΙΖΑ αναφέρεται ως πρώτη δύναμη στις επόμενες εκλογές σε όλες τις δημοσκοπήσεις, ενώ ένα καθαρά ναζιστικό κόμμα όπως η Χρυσή Αυγή παίρνει σταθερά την τρίτη θέση. Παρατηρείται μια τέτοια πόλωση και στην βρετανική πολιτική ζωή, και αν ναι – πώς την εξηγείτε; Ας μην ξεχνάμε ότι η χώρα δεν έχει πληγεί από την κρίση στην ευρωζώνη.

Παρ’ όλο ότι είναι εκτός ευρωζώνης, η Μεγάλη Βρετανία υπέστη αρκετές ζημιές από την παγκόσμια οικονομική κρίση. Στοιχεία του Βρετανικού Στατιστικού Ινστιτούτου δείχνουν ότι το 2013 η χώρα δεν κατάφερε ακόμη να συνέλθει, και η παραγωγικότητά της είναι κατά 3% χαμηλότερη σε σχέση με το 2008. Η ανεργία άρχισε να υποχωρεί, κι όμως το 7,2% του ενεργού πληθυσμού παραμένει χωρίς δουλειά, ενώ η αγορά ακινήτων άρχισε σιγά σιγά να αποκαθίσταται μόλις τον τελευταίο χρόνο. Ο φόβος ότι «οι ξένοι θα έρθουν να μας πάρουν τις θέσεις εργασίας» εξηγεί όχι μόνο τις καλές θέσεις του αντιευρωπαϊκού κόμματος UKIP. Ο φόβος αυτός είναι και στη βάση της αντιβουλγαρικής και της αντιρουμανικής καμπάνιας πριν από λίγους μήνες στον κίτρινο Τύπο, που φόβιζε ότι η Μεγάλη Βρετανία θα κατακλυσθεί από μετανάστες. Στη χώρα όμως ακραία κόμματα όπως η Χρυσή Αυγή δεν είναι μέρος της πολιτικής ζωής και στην κοινωνία υπάρχει έντονη έλλειψη ανοχής απέναντι σε τέτοιους σχηματισμούς. Το ακροδεξιό Βρετανικό Εθνικό Κόμμα για παράδειγμα κατάφερε να κερδίσει μόνο δύο θέσεις στις δημοτικές εκλογές που διεξήχθησαν πέρσι στην Αγγλία.

Κι επειδή αρχίσαμε να μιλάμε για τη Μεγάλη Βρετανία, φέτος στην Σκωτία θα πραγματοποιηθεί ένα δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της χώρας. Τι μέλλον προβλέπετε για μια ανεξάρτητη Σκωτία – και πολιτικό, και οικονομικό; Και γενικά θα φτάσουμε καθόλου στην δημιουργία μιας τέτοιας χώρας;

Το πολιτικό και το οικονομικό μέλλον της ανεξάρτητης Σκωτίας θα ήταν πολύ δύσκολο. Από τις Βρυξέλλες δήλωσαν ήδη ότι αν στις 18 Σεπτεμβρίου η Σκωτία ψηφίσει υπέρ της ανεξαρτησίας της, η χώρα δε θα είναι πλέον μέλος της ΕΕ και θα πρέπει να υποβάλει εκ νέου υποψηφιότητα για την ένταξή της στην Ένωση.  Στην ίδια τη Μεγάλη Βρετανία τα βασικά κόμματα – το Συντηρητικό Κόμμα, το Εργατικό Κόμμα και οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες – επεσήμαναν ότι όποιο κόμμα κι αν αναλάβει την εξουσία το 2015, δε θα επιτρέψει στο Εδιμβούργο να διατηρήσει τη λίρα Αγγλίας ως εθνικό νόμισμα. Η στάση τους αυτή υποστηρίχθηκε και από το βρετανικό υπουργείο Οικονομικών. Από το υπουργείο τόνισαν ότι στην περίπτωση μιας ενδεχόμενης νομισματικής ένωσης με το Εδιμβούργο υπάρχει ο κίνδυνος ο Βρετανός φορολογούμενος να αναγκαστεί να πληρώνει για την συντήρηση του σκωτσέζικου οικονομικού συστήματος αν αυτό αντιμετωπίσει κρίση. Η οικονομία της Σκωτίας αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του Ηνωμένου Βασιλείου και εμπειρογνώμονες προειδοποιούν ότι το Εδιμβούργο δεν μπορεί να βασίζεται μόνο στην όλο και μειωνόμενη εξόρυξη πετρελαίου από τη Βόρεια θάλασσα.

Τα επιχειρήματα για την διατήρηση της ακεραιότητας της Μεγάλης Βρετανίας όμως δεν είναι μόνο οικονομικά.

Υπάρχουν και κοινωνικοί και πολιτιστικοί λόγοι για τους οποίους η Σκωτία να παραμείνει ένα ενιαίο κράτος με την Αγγλία, την Ουαλία και την Βόρεια Ιρλανδία. Εδώ πρόκειται για κοινές αξίες, για γενιές που μεγάλωσαν σε μικτούς γάμους, για κοινό πολιτικό σύστημα, στο οποίο άνθρωποι που γεννήθηκαν στη Σκωτία κατέχουν ανώτατες θέσεις, τόσο στα βασικά βρετανικά κόμματα, όσο και στην διακυβέρνηση του κράτους. Ο πρώην Βρετανός πρωθυπουργός Γκόρντον Μπράουν για παράδειγμα είναι Σκώτος. Μια δημοσκόπηση που διεξήχθη τον Μάρτιο δείχνει ότι το 46% των Σκώτων θα ψηφίσουν για την παραμονή στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ το 39% υποστηρίζει την ανεξάρτητη Σκωτία.

Παρακολουθείτε τις πολιτικές εξελίξεις στη Βουλγαρία; Νομίζετε ότι μετά από τη διαγραφή του Γκεόργκι Παρβάνοφ και του σχηματισμού του ABVτο Βουλγαρικό Σοσιαλιστικό Κόμμα (BSP) θα διαλυθεί; Υπάρχει πιθανότητα η κυβέρνηση του Πλάμεν Ορεσάρσκι να πέσει και να ακολουθήσουν πρόωρες εκλογές;

Παρακολουθώ με μεγάλο ενδιαφέρον τις εξελίξεις στη Βουλγαρία. Ειδικά το ξύπνημα της κοινωνίας των πολιτών, που ξεκίνησε από τις διαμαρτυρίες των οικολογικών οργανώσεων κατά διάφορων έργων που θα οδηγούσαν στην καταστροφή της φύσης, και συνέχισε με τις μαζικές αντικυβερνητικές διαδηλώσεις στη Σόφια το προηγούμενο καλοκαίρι. Δε νομίζω ότι η διαγραφή του Γκεόργκι Παρβάνοφ (πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας – 2002-2012) από το Βουλγαρικό Σοσιαλιστικό Κόμμα θα οδηγήσει στη διάλυση του κόμματος. Το BSP έχει πολύ συντηρητικό εκλογικό σώμα που ακολουθεί και ψηφίζει πάντα όσους κρατούν την εξουσία στην οδό «Ποζιτάνο» (εκεί βρίσκονται τα κεντρικά γραφεία του κόμματος). Λόγω της προσωπικής του δημοτικότητας όμως ανάμεσα στους υποστηρικτές του BSP και της ανοιχτά φιλορωσικής του στάσης που επίσης θα άρεσε σε μεγάλο μέρος των ψηφοφόρων του Σοσιαλιστικού Κόμματος, ο Παρβάνοφ έχει πιθανότητες να αποδυναμώσει την κυρίαρχη θέση των σοσιαλιστών στον αριστερό χώρο. Το  ABV πιθανώς θα προσελκύσει και εκείνους τους ψηφοφόρους του Σοσιαλιστικού Κόμματος που δεν συμφωνούσαν ο ηγέτης τους Σεργκέι Στανίσεφ να είναι ένας από τους βασικούς υποστηρικτές μιας σκανδαλώδους προσωπικότητας όπως ο Ντελιάν Πέεβσκι. Οι μαζικές αντικυβερνητικές διαδηλώσεις που ακολούθησαν την προσπάθεια να διοριστεί στη θέση διοικητή της Κρατικής Υπηρεσίας Εθνικής Ασφάλειας δεν οδήγησαν στην παραίτηση της κυβέρνησης του Πλάμεν Ορεσάρσκι. Κατάφεραν όμως να κλονίσουν την αίσθηση των κυβερνώντων ότι είναι άθικτοι, και τους ανάγκασαν να αλλάξουν μερικές αποφάσεις τους, που δεν είναι λίγο. Το πρόβλημα με την ανατροπή της κυβέρνησης έχει τις ρίζες του περισσότερο στην έλλειψη σαφούς εναλλακτικής λύσης εκ μέρους των κομμάτων της αντιπολίτευσης.

Πώς βλέπετε την ιδεά δημοψηφίσματος για τον εκλογικό νόμο; Υποστηρίζετε την ιδέα της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας και νομίζετε ότι θα ευαισθητοποιούσε τη βουλγαρική διασπορά στον κόσμο σχετικά με τα πολιτικά προβλήματα της Βουλγαρίας;

Το δημοψήφισμα είναι ο μόνος τρόπος να μάθουμε τι εκλογικό σύστημα προτιμούν οι πολίτες. Μάλιστα αυτό ήταν ένα από τα βασικά αιτήματα των διαδηλώσεων εναντίον της πολιτικής τάξης στη Βουλγαρία. Η ηλεκτρονική ψηφοφορία οπωσδήποτε θα ευαισθητοποιούσε πολύ περισσότερους Βούλγαρους στο εξωτερικό σχετικά με τις εξελίξεις στη Βουλγαρία. Αυτή τη στιγμή πολλοί από αυτούς αντιμετωπίζουν σημαντικές δυσκολίες να συμμετάσχουν στις εκλογές, επειδή σε ορισμένες περιπτώσεις πρέπει να ταξιδέψουν χιλιάδες χιλιόμετρα για να ψηφίσουν στις βουλγαρικές αντιπροσωπείες στην αντίστοιχηη χώρα.

Και πώς βλέπετε το μέλλον της ΕΕ; Ποια είναι η ιδέα γύρω από την οποία θα μπορέσουν να ενωθούν και πάλι οι Ευρωπαίοι;

Η ΕΕ αντιμετωπίζει όλο και μεγαλύτερες προκλήσεις. Εξακολουθούν να υπάρχουν οικονομικές και πολιτικές διαφορές μεταξύ των παλιών και των καινούργιων κρατών-μελών. Η παγκόσμια οικονομική κρίση έκανε το πρόβλημα αυτό ακόμη βαθύτερο. Οι πλούσιες χώρες δεν μπορούν πλέον να βοηθούν ανεπιφύλακτα τους φτωχότερους εταίρους τους και είναι όλο και πιο δύσκολο να πείσουν τους πολίτες τους για την ανάγκη να «σπαταλούν» χρήματα έξω. Δυστυχώς αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει μια ιδέα η οποία μπορεί να ενώσει τους Ευρωπαίους.

Κατά τη γνώμη σας η ΕΕ διαθέτει κάποια κατάλληλη και αποτελεσματική στρατηγική και πολιτική, ώστε να αντιμετωπίσει με επιτυχία την κρίση στην Ουκρανία;

Οι πράξεις της Ρωσίας η οποία έφτασε και στην τοποθέτηση στρατευμάτων για να σταματήσει την ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ, οδήγησαν στην ανακοίνωση κυρώσεων οι οποίες αφορούν κυρίως ορισμένα πρόσωπα από το στενό περιβάλλον του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, και όχι το ίδιο το ρωσικό κράτος. Σε αντίθεση με τα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου όταν η ρωσική οικονομία αναπτυσσόταν ανεξάρτητα από την δυτική, τώρα η Ρωσία αποτελεί μέρος της παγκόσμιας οικονομίας. Η Ευρώπη παραμένει σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένη από την ρωσική ενέργεια, ενώ οι φόβοι ότι σοβαρές κυρώσεις εναντίον της Μόσχας θα οδηγούσαν σε καινούργια παγκόσμια οικονομική κρίση, περιορίζουν κατά πολύ τις ενδεχόμενες ενέργειες της Δύσης και της Ευρώπης. Οι προσπάθειες της Μόσχας να αποκαταστήσει την επιρροή της πάνω στο ανατολικό τμήμα της ηπείρου προς το παρόν δεν αποτελούν ενοποιητικό «εξωτερικό κίνδυνο» για την ΕΕ. Είναι όμως μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τις Βρυξέλλες. Η Ένωση πρέπει να δημιουργήσει μια στρατηγική «εξημέρωσης» της Ρωσίας και αποτελεσματικής οικονομικής συνεργασίας, η οποία να μην είναι τόσο εξαρτημένη από τα πολιτικά συμφέροντα του Κρεμλίνου.

 

 

Tags: συνέντευξη GRReporter ΕΕ οικονομική κρίση Μεγάλη Βρετανία Σκωτία
ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΤΕ ΜΑΣ!
Το περιεχόμενο του GRReporter φτάνει σε σας δωρεάν 7 ημέρες την εβδομάδα. Δημιουργείται από μια ομάδα επαγγελματιών δημοσιογράφων, μεταφραστών, φωτογράφων, εικονοληπτών, ειδικών λογισμικού, γραφικών σχεδιαστών. Αν σας αρέσει η δουλειά μας και την παρακολουθείτε, σκεφτείτε μήπως θα θέλατε να μας υποστηρίξετε οικονομικά με ποσό που επιθυμείτε.
Subscription
Μπορείτε να μας βοηθήσετε και με εφάπαξ αποστολή οποιουδήποτε ποσού:
blog comments powered by Disqus