Galery

1

Το 1/3 του ΑΕΠ της Βουλγαρίας για το 2009 δεν φορολογήθηκε, ενώ από το 2008 μέχρι το 2012 δεν έχουν πληρωθεί φόροι ύψους 12.4 δισ. λέβα (περίπου 6.2 δισ. ευρώ). Αυτό δείχνουν τα αποτελέσματα της έκθεσης για την «γκρίζα» οικονομία που διεξήχθη από το Βουλγαρικό Βιομηχανικό Επιμελητήριο, και δόθηκε στη δημοσιότητα την Πέμπτη.

Τα στοιχεία δείχνουν μεταξύ άλλων ότι κατά την εξεταζόμενη περίοδο ο όγκος της παραοικονομίας έχει αυξηθεί κατά 3.4% ετησίως κατά μέσον όρο, με τη μεγαλύτερη αύξηση να καταγράφεται την περίοδο 2009-2012, δηλαδή επί κυβέρνησης του πρώην πρωθυπουργού Μπόικο Μπορίσοφ. Ιδιαίτερα δραματική ήταν η αύξηση της «γκρίζας» οικονομίας το 2010 (πάνω από το 5.1%), η οποία άρχισε σιγά σιγά να μειώνεται τα επόμενα χρόνια – το 2011 ήταν της τάξης του 4.7%, ενώ το 2012 – του 4.4%.

Ο πρόεδρος του Βουλγαρικού Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Μποζιντάρ Ντάνεφ εξήγησε ότι η μείωση αυτή είναι υπό όρους, επειδή μέσα στα συγκεκριμένα έτη αυξήθηκαν οι αξίες πολλών οικονομικών μεγεθών, που επίσης οδηγούν στην αύξηση των οφειλόμενων φόρων.

Ο Ντάνεφ ανέφερε στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας της ΕΕ Eurostat, σύμφωνα με τα οποία από το 2008 μέχρι το 2012 ο κατώτερος μισθός στη χώρα έχει αυξηθεί κατά 61%, ενώ ο μέσος μισθός – κατά 80%, όσο και το ελάχιστο εισόδημα κοινωνικής ασφάλισης των μισθωτών. Ταυτόχρονα το φορολογητέο όριο των αυτοαπασχολουμένων αυξήθηκε κατά 91%.

Ο συντελεστής της κοινωνικής ασφάλισης έχει αυξηθεί κατά 25%, ενώ οι εισφορές υγείας – κατά  33%. Κατά 42.8% έχει αυξηθεί και το ανώτατο όριο του εισοδήματος κοινωνικής ασφάλισης που επηρεάζει το πλαφόν στις συντάξεις.  Οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης επίσης έχουν αυξηθεί από 12% έως 30% ανάλογα με το είδος του προϊόντος.

Παρ’ όλα αυτά και παρά την αύξηση της τάξης του 29% του ΑΕΠ, τα φορολογικά έσοδα έχουν αυξηθεί μόλις κατά 11%.

Το 2007 το ΑΕΠ ήταν ύψους 65.2 δισ. λέβα (περίπου 32.6 δισ. ευρώ), ενώ το 2012 έφτασε τα 77.6 δισ. λέβα (περίπου 38.8 δισ. ευρώ). Η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφηκε το 2007-2008 όταν έφτασε περίπου 15%. Η μέση αύξηση του ΑΕΠ τα τελευταία χρόνια είναι της τάξης του 5.8%.

Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες του Βουλγαρικού Βιομηχανικού Επιμελητηρίου αυτό θα έπρεπε να οδηγήσει σε σημαντική αύξηση και των φορολογικών εσόδων. Στην ουσία όμως αυτή τη στιγμή παρατηρείται η αντίθετη τάση – η αύξηση των φορολογικών εσόδων έχει μειωθεί κατά 2 φορές σε σχέση με την αύξηση του ΑΕΠ της χώρας.

Την ίδια περίοδο ο όγκος της παραοικονομίας αυξάνεται κατά 3.4% κατά μέσον όρο κάθε χρόνο. Το 2008 όμως η αύξηση ήταν ελάχιστη – 0.1%, ενώ το 2009 ήταν πλέον 2.6%. Το 2010 όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως σημειώθηκε η μεγαλύτερη αύξηση της τάξης του 5.1%. Έτσι τα χαμένα έσοδα από φόρους το 2008 ήταν 82 εκατ. λέβα (περίπου 41 εκατ. ευρώ), το 2009 – 1.76 δισ. λέβα (περίπου 0.88 δισ. ευρώ), ενώ το 2010 – πάνω από 3.5 δισ. λέβα (περίπου 1.7 δισ. ευρώ).

"Η μείωση των εσόδων από φόρους δεν είναι αποτέλεσμα της κρίσης, αλλά των κοντόφθαλμων αλλαγών στα φορολογικά και τα ασφαλιστικά συστήματα και της ανικανότητας του κράτους να τα καταφέρει με την είσπραξη των φορολογικών εσόδων", δήλωσε ο Μποζιντάρ Ντάνεφ και κάλεσε τους κυβερνώντες να δημιουργήσουν κίνητρα για την αύξηση της είσπραξης των φόρων.

Σύμφωνα με την έκθεση του Βουλγαρικού Βιομηχανικού Επιμελητηρίου, βασισμένη σε στατιστικά στοιχεία της Eurostat, η ποσοστιαία μείωση των φορολογικών εσόδων για το  2012 σε σχέση με το 2007 ως μερίδιο του ΑΕΠ είναι μεγαλύτερη για τα έσοδα από το φόρο επί των κερδών – κατά 48 ποσοστιαίες μονάδες, με διατήρηση του φορολογικού συντελεστή στο 10%. Ακολουθούν τα έσοδα από ΦΠΑ, που έχουν μειωθεί κατά 21 ποσοστιαίες μονάδες, ανεξάρτητα από τη διατήρηση του συντελεστή και την αύξηση του ΑΕΠ κατά σχεδόν 30%.

Ο Ντάνεφ προειδοποίησε επίσης ότι "η σχετική σταθερότητα του όγκου των εσόδων από ασφαλιστικές εισφορές, φόρους εισοδήματος των φυσικών προσώπων, τέλη και δασμούς, είναι ψεύτικη, επειδή δεν αντικατοπτρίζει τις αλλαγές στις αξίες των οικονομικών μεγεθών".