Galery

1

Αναγκασμένη να επιβιώνει με τον κατώτατο μισθό στη Βουλγαρία ύψους 340 λέβα (174 ευρώ) η Μάγια Ιβανόβα είναι περισσότερο από πρόθυμη να πωλήσει την ψήφο της ακόμη και έναντι τροφίμων στις επικείμενες κοινοβουλευτικές εκλογές που θα διεξαχθούν στη χώρα την Κυριακή.

"Ποιος δε θα έπαιρνε 50 λέβα (25 ευρώ) στις μέρες μας, όταν η μιζέρια είναι τεράστια; Ακόμη και 20 να μου έδιναν, θα τα έπαιρνα", είπε η 51χρονη Ρομά από την μικρή πόλη των ορυχείων Μπόμποφ Ντολ για το πρακτορείο ειδήσεων France-Presse (AFP). "Μας δίνουν όμως μόνο από ένα μπιφτέκι και δύο φέτες ψωμί. Τα χρήματα τα παίρνουν οι διοργανωτές", πρόσθεσε η γυναίκα.

Σύμφωνα με πολλές έρευνες, η πώληση ψήφων – έναντι χρημάτων, τροφίμων ή καυσόξυλων – αποτελεί σύνηθες φαινόμενο στην φτωχότερη χώρα της ΕΕ 25 χρόνια μετά την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος. Γίνεται και για εκφοβισμό.

Ο μέσος μισθός στη χώρα αντιστοιχεί σε 400 ευρώ, και μία στις πέντε οικογένειες ζει κάτω από το όριο της φτώχειας. Μια πρόσφατη έρευνα δείχνει ότι το 69% των ερωτηθέντων χαρακτηρίζουν την κατάσταση στη χώρα «ανύποφορη».

"Οι έρευνές μας δείχνουν ότι το 6% των ψηφοφόρων δηλώνουν ότι έχουν πωλήσει την ψήφο τους, ενώ άλλοι 6% είναι πρόθυμοι να το κάνουν υπό ορισμένες προϋποθέσεις", είπε ο Αντόνι Γκάλαμποφ από την Transparency International. "Οι άνθρωποι δεν πωλούν την ψήφο τους έτσι, επειδή το θέλουν, αλλά επειδή έχουν στριμωχτεί στον τοίχο", πρόσθεσε ο Γκάλαμποφ.

«Στους καταυλισμούς-γκέτο των Ρομά οι περισσότεροι άνθρωποι εξαρτώνται από ντόπιους τοκογλύφους, στους οποίους ποτέ δεν μπορούν να εξοφλήσουν εξολοκλήρου το δάνειο που έχουν πάρει. Και συχνά τα πολιτικά κόμματα έρχονται σε επαφή με τους τοκογλύφους αυτούς, για να εξασφαλίσουν ορισμένο αριθμό ψήφων", εξηγεί η Βάνια Νούσεβα, ειδικός από το Ινστιτούτο Διεθνών και Περιφερειακών Ερευνών με έδρα τη Σόφια. "Αναμένεται ορισμένος αριθμός ψήφων για κάποια κόμματα να συγκεντρωθεί από κάποια γειτονιά ή εταιρεία. Αν κάποις τολμήσει να μην ακολουθήσει τις οδηγίες, όλοι θα τιμωρηθούν – οι εταιρείες με κυρώσεις, ενώ οι άνθρωποι με απειλές, ή ακόμη και με ξύλο", λένε από το Ινστιτούτο.

Η περίπτωση του Μπόμποφ Ντολ είναι ακριβώς τέτοια. Πριν από τις ευρωεκλογές τον Μάιο, ένα ρεπορτάζ από κρυφή κάμερα του ιδιωτικού καναλιού Nova TV έδειξε πώς οι διευθυντές δίνουν οδηγίες στους ανθρακωρύχους ποιον να ψηφίσουν, αν θέλουν να κρατήσουν τη δουλειά τους. "Σε περίοδο εκλογών έτσι είναι... τα γνωστά κόλπα και απάτες", λέει ένας 40χρονος ανθρακωρύχος, πατέρας τεσσάρων παιδιών ο οποίος θέλει να διατηρήσει την ανωνυμία του. Αυτή είναι η απάντησή του στην ερώτηση αν στους ανθρακωρύχους ασκείται ξανά πίεση. Ο 40χρονος άνδρας ομολογεί ότι σπάνια τους δίνουν τους μισθούς τους, και όχι μάλιστα ολόκληρους, και αναγκάζεται να αγοράζει με βερεσέ τρόφιμα. Ο ανθρακωρύχος όμως αρνείται να πωλήσει την ψήφο του. Μέσα στο ορυχείο, που αποτελεί ιδιοκτησία ενός Βούλγαρου επιχειρηματία, υπάρχουν αφίσες μονό ενός κόμματος, ενός καινούργιου λαϊκιστικού σχηματισμού. Τις έχουν κολλήσει στο δρόμο προς το ασανσέρ που κατεβαίνει σε βάθος 500 μέτρων.

"Πάντα συμβαίνουν τα ίδια και τα ίδια: στους άνδρες και τους γιους μας στη δουλειά τούς λένε ποιον πρέπει να ψηφίσει η οικογένεια", ομολογεί μια γυναίκα στην αγορά του Μπόμποφ Ντολ αρνούμενη να πει το όνομά της.

Οι Βρυξέλλες αρκετές φορές έχουν υπενθυμίσει στη βουλγαρική κυβέρνηση το καθήκον της να καταπολεμήσει τη διαφθορά και η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι γνωρίζει για το πρόβλημα. "Δεν πρόκειται σε όλες τις περιπτώσεις για χρήματα. Οι ίδιοι οι διευθυντές και διαχειριστές των επιχειρήσεων αποτελούν αντικείμενο εκβιασμού εκ μέρους πολιτικών κομμάτων που τους λένε ότι οι υπάλληλοί τους πρέπει να ψηφίσουν ορισμένο πρόσωπο ή κόμμα, αν θέλουν η εταιρεία τους να παίρνει παραγγελίες και να αναπτύσσει δραστηριότητα", αναφέρει ο γενικός επιθεωρητής Ρούμεν Μπογκόεφ. "Πολλά άτομα στα οποία δίνονται χρήματα ή πάνω τους ασκείται πίεση για να ψηφίσουν, αρνούνται να καταθέσουν στο δικαστήριο και έτσι οι ανακριτές δεν μπορούν να κάνουν τίποτα", εξηγεί με τη σειρά του ο αναπληρωτής γενικός εισαγγελέας Μπορισλάβ Σαράφοφ.

Μετά από τις προηγούμενες κοινοβουλευτικές εκλογές στη χώρα που διεξήχθησαν πριν από ένα χρόνο υπήρξε μόνο μία καταδικαστική απόφαση υπό όρους, ενώ μερικές εκατοντάδες άλλες παρόμοιες υποθέσεις απορρίφθηκαν. Η υπόθεση στο Μπόμποφ Ντπολ επίσης έκλεισε χωρίς καμία κατηγορία, παρά το θόρυβο που ξέσπασε.

Αυτή τη φορά το υπουργείο Εσωτερικών θα λάβει προληπτικά μέτρα παρακολουθώντας περίπου 1.000 υπόπτους για οργανωμένη αγορά ψήφων, διαβεβαίωσε ο επικεφαλής της Εγκληματικής Αστυνομίας Γκεόργκι Αραμπατζίεφ. Τα πολιτικά κόμματα επίσης είναι υποχρεωμένα να αναφέρουν σε κάθε προεκλογικό υλικό τους ότι "Η αγοραπωλησία ψήφων αποτελεί έγκλημα". Αν όμως τα μέτρα αυτά θα αποδώσουν, δεν είναι καθόλου σίγουρο.