Galery

1

Οι κύριες μεταρρυθμίσεις για τις οποίες επέμενε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην τελευταία της έκθεση για τη Βουλγαρία το καλοκαίρι του 2012, δεν έχουν υλοποιηθεί.

Αυτό δείχνει η ανάλυση των συστάσεων σύμφωνα με τον μηχανισμό συνεργασίας και ελέγχου. Η αποτυχία των κυβερνώντων σε διάφορους τομείς αποτελεί λογικά το επίκεντρο στην έκθεση που πρόκειται να εδκοθεί στις αρχές του 2014. Εδώ και μια εβδομάδα η υπουργός Δικαιοσύνης Ζιναΐντα Ζλατάνοβα προετοιμάζει το κοινό για μια πολύ επικριτική έκθεση τον Ιανουάριο. Σύμφωνα με όσα είπε, δύο ηγεσίες της εισαγγελίας, δύο κυβερνήσεις και δύο πλειοψηφίες στην Βουλή δεν πρέπει να αποφύγουν την ευθύνη τους.

Η πολύ αρνητική αξιολόγηση για την Βουλγαρία είναι λογική, αφού οι βολγαρικές αρχές παραδοσιακά αντιμετωπίζουν τυπικά τις παρατηρήσεις και τις συστάσεις των Βρυξελλών.  Το  Ανώτατο Δικαστήριο δεν έχει λύσει ακόμη το πρόβλημα με την τυχαία κατανομή των δικών μεταξύ των δικαστών και με την αξιολόγησή τους. Δεν είναι ακόμη έτοιμος ο μηχανισμός με τον οποίο θα μετριέται το φόρτο εργασίας των δικαστών και των εισαγγελέων, ώστε να λυθεί το πρόβλημα με το άνισο φόρτο εργασίας τους.

Δεν είναι δυνατό να καταγραφεί πρόοδος στις περίπου εκατόν δίκες τις οποίες οι Βρυξέλλες παρακολουθούν από κοντά. Ένα μέρος από αυτές αφορούν σημαντικές ανεξιχνίαστες δολοφονίες των τελευταίων 20 ετών. Δεν υπάρχουν τελεσίδικες καταδίκες για υποθέσεις διαφθοράς στα  υψηλά επίπεδα της εξουσίας. Ούτε κάποια εξέλιξη σχετικά με τις «ευαίσθητες» δίκες του SAPARD, για τις οποίες υπήρχαν κριτικές και στην τελευταία έκθεση το καλοκαίρι του 2012.

Τότε ως μια μεγάλη αποτυχία σημειώθηκε η εξαφάνιση των καταδικασμένων για υποθέσεις οργανωμένου εκβιασμού πρώην στρατιωτικών Πλάμεν Γκάλεφ και Άγγελ Χρίστοφ, που είναι γνωστοί ως Αδελφοί Γκάλεβι. "Να καλυφθούν τα κενά στην αποτελεσματική εκτέλεση των δικαστικών αποφάσεων", συνιστούσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Για την παρούσα έκθεση η Βουλγαρία μπορεί «να καυχηθεί» με μια καινούργια εξαφάνιση καταδικασμένου σε σημαντική δίκη – ο Ιλιάν Τοντορόφ καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη για δύο δολοφονίες έξω από την ντίσκο «Σόλο» το 2009, αντί να φυλακιστεί όμως, εξαφανίστηκε.

Δεν έχουν ολοκληρωθεί ακόμη και οι εργασίες σχετικά με τον καινούργιο Ποινικό Κώδικα, όπως συνιστούσαν από τις Βρυξέλλες. Ο νυν γενικός εισαγγελέας Σοτίρ Τσάτσαροφ διέταξε λειτουργικό έλεγχο της εισαγγελίας, στον οποίο αναγνωρίστηκε πως επάνω της ασκείται πολιτική επίδραση. Στη συνέχεια όμως δεν ακολούθησαν συγκεκριμένες ενέργειες ούτε από την εισαγγελία, ούτε από το Δικαστικό Συμβούλιο, που να αποσκοπούν στην διακοπή της πρακτικής αυτής.

Η Βουλή εδώ και ένα χρόνο δεν εκπληρώνει το καθήκον της να εκλέξει τον επόμενο γενικό δικαστικό επιθεωρητή. Η Υπηρεσία Επιθεώρησης του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου είναι ένας από τους φορείς, φορτωμένους με προσδοκίες από τις Βρυξέλλες.  Οι βουλευτές ομολογούν ανοιχτά ότι «κάνουν παζάρι» με την επιλογή, εξηγώντας ότι η σχετική διαδικασία δεν ξεκινάει επειδή γενικός επιθεωρητής εκλέγεται με πλειοψηφία των 2/3 των ψήφων και προς το παρόν δεν υπάρχει μια υποψηφιότητα την οποία να υποστηρίζουν οι περισσότεροι.

Τα σκάνδαλα γύρω από την Επιτροπή Σύγκρουσης Συμφερόντων και το σημειωματάριο με παραγγελίες του ήδη πρώην προέδρου της Φίλιπ Ζλατάνοφ είναι άλλο ένα αναμενόμενο σημείο αναφοράς στην έκθεση. Η συγκεκριμένη Επιτροπή είναι ένας φορέας τον οποίο η Βουλή κρατάει στα όρια ύπαρξης, επειδή μετά από την παραίτηση του Ζλατάνοφ και τον διορισμό της Σαμπριέ Σαπουντζίεβα στη θέση υφυπουργού Δικαιοσύνης, έμειναν ελεύθερες δύο από τις πέντε θέσεις στην Επιτροπή. Στην τελευταία έκθεση από το καλοκαίρι αναφερόταν ότι η εν λόγω Επιτροπή "ακόμη δεν έχει καταφέρει να αποδείξει την σημασία της μέσα από πειστικές αποφάσεις σχετικά με σημαντικές υποθέσεις. Και πρέπει να αποδείξει την ικανότητά της να βγαίνει με επαρκώς τεκμηριωμένες αποφάσεις σχετικά με σημαντικές δίκες".

Η Κομισιόν συνέστησε και "να δημιουργηθεί μια στρατηγική για την μείωση των περιπτώσεων κατά τις οποίες υπάρχει καθυστέρηση στην δημοσίευση των δικανικών συλλογισμών, και να γίνει μια ανάλυση των τρόπων αντιμετώπισης του προβλήματος αυτού". Αυτό επίσης δεν συνέβη. Δεν εκπληρώθηκε και η σύσταση τροποποίησης του Νόμου περί σύγκρουσης συμφερόντων, ώστε να είναι δυνατό να επιβάλλονται αποτελεσματικά ποινές.   Καθώς και να επανεξεταστεί το σύστημα δήλωσης και ελέγχου «πόθεν έσχες», το οποίο να γίνει ένα αποτελεσματικό μέσο διαπίστωσης παράνομου πλουτισμού. Η κριτική στην προηγούμενη έκθεση της Κομισιόν ήταν ότι οι σχετικές δηλώσεις που υποβάλλονται στο Ελεγκτικό Συνέδριο συμβάλλουν στη διαφάνεια, ο έλεγχός τους όμως είναι ανεπαρκής, ενώ το ίδιο το σύστημα δεν δίνει δυνατότητα διαπίστωσης παράνομου πλουτισμού.

Οι συστάσεις για το Κέντρο Καταπολέμησης της Διαφθοράς BORKOR ήταν ότι για να έχει προστιθέμενη αξία ο φορέας πρέπει "να μετατραπεί σε έναν ισχυρό κεντρικό θεσμό συντονισμού της πάταξης της διαφθοράς, ο οποίος θα έχει το δικαίωμα να αξιολογεί τα σχέδια των υπόλοιπων φορέων, να πραγματοποιεί αξιολόγηση του κινδύνου στις δηλώσεις σύγκρουσης συμφερόντων, ή να ενεργεί ως ανεξάρτητος φορέας παρακολούθησης". Μέχρι στιγμής ούτε αυτό έχει συμβεί.