Galery

1

Τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή με τις ανασκαφές της αρχαίας Σέρντικα που  ανακαλύφθηκαν κατά την κατασκευή της δεύτερης γραμμής του μετρό στη Σόφια;

Η ομάδα του Εθνικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου με Μουσείο εργάζεται στον χώρο αυτό και ανακαλύψαμε πολύ καλά διατηρημένα ευρήματα του 1^ου – 4^ου αι. Στην αρχή οι εκπρόσωποι του Δήμου Σόφιας εξέφρασαν τον σκεπτικισμό τους σχετικά με την κατάσταση των ερειπίων της Σέρτνικα και έπρεπε να αγωνιστούμε, για να διατηρήσουμε το ιστορικό αυτό εύρημα. Το έχω πει πολλές φορές, ότι μπορεί κανείς να χτίσει ένα καινούργιο εργοστάσιο, αλλά δεν μπορεί να αποκαταστήσει ένα κατεστραμμένο αρχαιολογικό μνημείο. Οι αρχαιολόγοι έκαναν τη δουλειά τους στην αρχαία Σέρντικα και τώρα μένει μόνο ο Δήμος και το υπουργείο Πολιτισμού να αποφασίσουν πώς θα παρουσιάσουν τα ευρήματα αυτά στο κοινό.

Ποια είναι η τύχη του αμφιθεάτρου της Σέρντικα, το δεύτερο αμφιθέατρο σε ευρωπαϊκή πρωτεύουσα μετά από το Κολοσσαίο της Ρώμης;

Το ανατολικό τμήμα του απειλούνταν με καταστροφή στη διάρκεια της κατασκευής του ομώνυμου ξενοδοχείου στην περιοχή του. Είχαμε πολλά προβλήματα με τους ιδιοκτήτες του οικοπέδου, τελικά όμως «ωρίμασαν» για τις ιδέες μας και εξέθεσαν τα κατάλοιπα της σκηνής στο φουαγιέ του ξενοδοχείου. Δυστυχώς το δυτικό τμήμα του αμφιθεάτρου, που βρίσκεται κοντά στο «Νεανικό θέατρο», είναι θαμμένο στη λήθη, διότι η Εθνική Επιχείρηση Ηλεκτρισμού ήθελε να χτίσει στο μέρος αυτό ένα κτήριο με υπόγεια γκαράζ, ενώ οι ιδιοκτήτες των διπλανών οικοπέδων επίσης το διεκδικούν. Ο Δήμος της Σόφιας πρέπει να παρέμβει πιο αποφασιστικά στη διαμάχη αυτή, για να προχωρήσουν τα πράγματα και αυτό το μοναδικό μνημείο να εκτεθεί. Στην Ευρώπη υπάρχει μόνο μία άλλη πρωτεύουσα με αμφιθέατρο και είναι η Ρώμη.

Το 2014 συμπληρώνονται 1.000 χρόνια από το θάνατο του βασιλιά Σαμουήλ και στη Βουλγαρία σχεδιάζονται διάφορες εκδηλώσεις. Έχετε συζητήσει το θέμα αυτό με τους συναδέλφους σας από τα Σκόπια;

Για να είμαι ειλικρινής, δεν έχουμε συζητήσει το θέμα αυτό, επειδή έχω κάποιες αμφοβολίες πως θα μπορούσαν να αντιδράσουν με τον κατάλληλο τρόπο. Η επιστήμη στα Σκόπια είναι πολιτικοποιημένη και ακόμη και να το θέλουν, δε θα έπαιρναν μια καθωσπρέπει επιστημονική στάση. Δυστυχώς εκεί η ιδεολογία ελέγχει την επιστήμη αποκτώντας μάλιστα και γελοίες διαστάσεις, ειδικά αν κοιτάξουμε τι μνημεία χτίζονται στην πρωτεύουσα. Οι Σκοπιανοί προσπαθούν να διαμορφώσουν το έθνος τους, που βέβαια είναι δικαίωμά τους, αλλά κάτι τέτοιο δεν πρέπει να γίνεται με την κλοπή ιστορικών γεγονότων, κάθε λαός πρέπει να δημιουργήσει μόνος του την ιστορία του.

Εμείς θα οργανώσουμε ένα διεθνές συνέδριο με αφορμή τη συμπλήρωση 1.000 ετών από το θάνατο του βασιλιά Σαμουήλ και ελπίζουμε εκπρόσωποί τους επίσης να λάβουν μέρος σε αυτό.

Πώς καταφέρνετε να αντιμετωπίσετε τους Βούλγαρους κυνηγούς θησαυρών;

Εμείς οι αρχαιολόγοι μπορούμε μόνο να καταγγέλνουμε την παράνομη δραστηριότητά τους και να σπάμε τα νεύρα μας. Η αρχαιοκαπηλία καταστρέφει όχι μόνο τους κόπους και το επάγγελμά μας, αλλά μας καταστρέφει ως έθνος. Από τη μία η υστερία με το κυνήγι θησαυρών γεννήθηκε από την φτώχεια στη Βουλγαρία, από την άλλη όμως και λόγω της αγοράς και των δημοπρασιών που διοργανώνονται στην Δυτική Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Πολύ συχνά μας κριτικάρουν που δεν φυλάγουμε την ιστορική μας κληρονομιά και δεν καταπολεμάμε την αρχαιοκαπηλία, ταυτόχρονα όμως δεν μπορούν να εξηγήσουν γιατί επιτρέπουν την διοργάνωση δημοπρασιών με ευρήματα από τη Βουλγαρία που προφανώς έχουν εξαχθεί παράνομα από τη χώρα. Οι αρχαιοκάπηλοι είναι επιθετικά άτομα, πίσω τους στέκονται πολύ πλούσιοι άνθρωποι, δημόσια πρόσωπα, που συμπεριφέρονται θρασύτατα εμφανιζόμενοι ως «δωρητές» ευρημάτων.

Καταστρέφουν ακροπόλεις, αρχαίες πόλεις και χαρίζουν τα πάντα που δεν τους κάνουν. Πρέπει να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον δυσμενές για τους αρχαιοκαπήλους στη Βουλγαρία ενημερώνοντας συνεχώς την κοινωνία για τα ευρήματα των αρχαιολόγων, επειδή μόνο έτσι θα μπορέσουμε να φυλάξουμε την πολιτιστική και την ιστορική μας κληρονομιά. Επειδή δεν είναι μόνο δική μας, αλλά και των επόμενων γενιών.

Πώς πάνε οι εργασίες σας στο δρόμο του αγωγού φυσικού αερίου «Νότια Ροή»;

Σύμφωνα με τον νόμο είμαστε υποχρεωμένοι να μελετήσουμε όλους τους αρχαιολογικούς χώρους στο δρόμο του αγωγού και να σκεφτούμε πώς να τους διατηρήσουμε. Αυτή τη στιγμή μας δυσκολεύουν οι άσχημες καιρικές συνθήκες, ωστόσο συνεχίζουμε τη δουλειά μας. Αργότερα πρόκειται να υπογράψουμε μια συμφωνία αρχαιολογικών ανασκαφών και παρακολούθησης κατά τις εργασίες μαζί με την Ανώνυμη Εταιρεία «Νότια Ροή». Προς το παρόν έχουμε εντοπίσει πάνω από 100 χώρους, που μπορεί να θιγούν από την κατασκευή του αγωγού, και σίγουρα στη διάρκεια των έργων θα εμφανιστούν και άλλοι, που δεν καταφέραμε να εντοπίσουμε. Αυτή τη στιγμή έχουμε πολύ καλή συνεργασία με τον επενδυτή και με το υπουργείο Πολιτισμού, ελπίζω να διατηρήσουμε μέχρι τέλους τις καλές μας σχέσεις.